Działania towarzyszące

TAK. OPL wchodzące w skład sieci organizacji partnerskich w Programie FEPŻ 2021-2027 Podprogram 2023 są zobowiązane do prowadzenia Działań Towarzyszących. Działania Towarzyszące w Programie Fundusze Europejskie na Pomoc żywnościową 2021-2027 są jednym z celów szczegółowych Programu, stanowią integralny element działań pomocowych dla osób potrzebujących i są równie ważne jak dystrybucja żywności.

Wytyczne IZ w części VI.2. określają wskaźniki realizacji działań w ramach środków towarzyszących:

• Wskaźnik produktu: łączna liczba działań przeprowadzonych w ramach środków towarzyszących
• Wskaźnik rezultatu: łączna liczba osób objętych działaniami w ramach środków towarzyszących; liczba osób objętych działaniami w ramach środków towarzyszących w podziale na grupy odbiorców końcowych

Szczegółowe ustalenia dotyczące realizacji Działań Towarzyszących regulują zapisy Umowy pomiędzy OPR i OPL.

Przez działanie w ramach środków towarzyszących w Programie rozumie się działanie wykraczające poza dystrybucję żywności lub podstawowej pomocy materialnej, mające na celu przeciwdziałanie wykluczeniu społecznemu i przyczynienie się do wyeliminowania ubóstwa, takie jak kierowanie osób do służb świadczących usługi społeczne i zdrowotne, w tym wsparcie psychologiczne, lub świadczenie takich usług, udzielanie stosownych informacji na temat usług publicznych lub udzielanie porad dotyczących gospodarowania budżetem domowymi, inne.

Ważne(!) Działania towarzyszące muszą wykraczać poza zagadnienia związane bezpośrednio z żywnością i prowadzeniem gospodarstwa domowego, przy jednoczesnym zapewnieniu praktycznego wsparcia przy rozwiązywaniu konkretnych problemów oraz aktywnego zaangażowania odbiorców (poradnictwo, instruktaż, kontakt z właściwymi instytucjami itp. 

Zgodnie z Wytycznymi IZ OPR/OPL przygotowują ofertę działań w ramach środków towarzyszących w oparciu o zidentyfikowane potrzeby różnych grup odbiorców końcowych (część B.III. pkt 1.7.). 

Działania w ramach środków towarzyszących prowadzone są w okresie realizacji procesu dystrybucji. Zaktualizowany okres dystrybucji artykułów spożywczych w Programie FEPŻ 2021-2027 Podprogram 2023 ma odbywać się od 1 czerwca 2024 r. do 31 grudnia 2024 r. (zgodnie ze zmianą Wytycznych IZ z dnia 19.06.2024 r.)

OPO jest zobowiązana prowadzić obowiązkowe działania w ramach środków towarzyszących:

• nieobjęte dofinansowaniem z Programu (zgodnie ze specyfiką własnej działalności statutowej)
• objęte dofinansowaniem z Programu (działania mające na celu włączenie społeczne osób najbardziej potrzebujących) za pośrednictwem współpracujących OPR lub OPL

OPR, które przekazują artykuły spożywcze bezpośrednio odbiorcom końcowym lub OPR, które przekazują artykuły spożywcze do OPL i zawierają w tym zakresie umowy dystrybucji artykułów spożywczych oraz sposobu świadczenia działań towarzyszących z OPL, lub przez OPL prowadzą działania w ramach środków towarzyszących.

OPR/OPL realizujące proces dystrybucji artykułów spożywczych wśród osób najbardziej potrzebujących

• prowadzą działania w ramach środków towarzyszących niefinansowane z Programu, zgodnie ze specyfikacją własnej działalności statutowej
• prowadzą działania w ramach środków towarzyszących o charakterze indywidualnym lub zbiorowym, mające na celu włączenie społeczne osób najbardziej potrzebujących (na podstawie zawartych umów z OPR w zakresie dystrybucji żywności oraz sposobu świadczenia działań towarzyszących

OPR/OPL realizujące proces dystrybucji artykułów spożywczych wśród osób najbardziej potrzebujących przy ścisłej współpracy z OPS przygotowują ofertę działań w ramach środków towarzyszących w oparciu o zidentyfikowane potrzeby rożnych grup odbiorców końcowych.

Wytyczne IZ wskazują na katalog działań o charakterze otwartym (możliwym do modyfikacji w zależności od indywidualnych potrzeb Beneficjentów) obejmującym między innymi:

• Doradztwo indywidualne – wsparcie psychologiczne, bezpieczeństwo finansowe i zarządzanie budżetem domowym, pomoc prawna, profilaktyka zdrowotna, itp.
• Rozwój umiejętności zwiększających samodzielność – odbiorców końcowych, np. rozwiązywanie konfliktów w rodzinie, itp.
• Działania integracyjne – promujące zaangażowanie odbiorców końcowych w ramach społeczności lokalnych (np. wolontariat)
• Działania propagujące zasady horyzontalne wdrażania Funduszy Europejskich – poszanowanie praw podstawowych oraz przestrzeganie Karty Praw Podstawowych Unii Europejskiej, równość kobiet i mężczyzn oraz uwzględnianie perspektywy płci, zapobieganie wszelkiej dyskryminacji ze względu na płeć, rasę lub pochodzenie etniczne, religię lub światopogląd, niepełnosprawność, wiek lub orientację seksualną, w szczególności zapewnienie dostępności dla osób z niepełnosprawnościami, realizacja celów Programu zgodnie z celem wspierania zrównoważonego rozwoju, w tym zasadą „nie czyń poważnych szkód” i z uwzględnieniem aspektów środowiskowych.

Programu zgodnie z celem wspierania zrównoważonego rozwoju, w tym zasadą „nie czyń poważnych szkód” i z uwzględnieniem aspektów środowiskowych.

W ramach Działań Towarzyszących w Programie FEPŻ 2021-2027 Podprogram 2023 Banki Żywności (OPR) realizują między innymi :

• Warsztaty edukacyjne z zakresu gospodarowania budżetem domowym, praw konsumenta, niemarnowania żywności, żywieniowe i kulinarne;
• cykle edukacyjne z zakresu gospodarowania budżetem domowym, praw konsumenta, żywieniowe;
• działania o charakterze wyłączeniowo-integracyjnym [cykle];
• dyżury konsultacyjne

Warsztat to jednorazowe wydarzenie. Cykl to minimum trzy spotkania.

Ważne! Udział w działaniach w ramach środków towarzyszących jest w pełni dobrowolny dla odbiorców końcowych. Udzielenie pomocy żywnościowej nie może być uwarunkowane uczestnictwem w działaniach towarzyszących. OPR/OPL gwarantują otwarty dostęp do działań towarzyszących dla wszystkich zainteresowanych odbiorców końcowych.