Poniżej znajdują się najważniejsze informacje o kwalifikacji osób potrzebujących.
SPOSOBY KWALIFIKACJI DO PROGRAMU
OPR i OPL uczestniczące w Programie FEPŻ 2021-2027 współpracują z OPS w gminach w zakresie kwalifikowania odbiorców lub weryfikacji kwalifikowalności odbiorców końcowych [zobacz Wytyczne IZ p. B I. 12].
Zasadniczo wyróżnia się trzy sposoby kwalifikacji osób potrzebujących do Programu:
SPOSÓB PIERWSZY: za pośrednictwem Ośrodków Pomocy Społecznej
- Załącznik nr 5 do Wytycznych stanowi wzór skierowania (część A) wraz z oświadczeniem o dochodach do otrzymania pomocy żywnościowej (część B).
- OPS wypełnia część A skierowania, natomiast osoba kwalifikowana do przyznania pomocy żywnościowej wypełnia część B wyłącznie, gdy jej aktualna sytuacja życiowa i dochodowa nie jest znana OPS-wi, tj. nie dysponuje on aktualnym wywiadem środowiskowym. Oryginał skierowania przechowuje właściwa OPL, a kopie skierowań przechowuje OPS.
- OPR/OPL mogą w swoich siedzibach przyjmować oświadczenia od osób kwalifikujących się do przyznania pomocy żywnościowej korzystając z zał. nr 5 część B. Oświadczenia zał. nr 5 część B przekazywane są do właściwego OPS, który potwierdza kwalifikowalność do przyznania pomocy. Oświadczenia o dochodach zał. nr 5 część B przechowywane są we właściwym OPS. OPS na ich podstawie wystawia skierowania, których oryginały są przekazywane do OPR/OPL.
- Tylko skierowania opatrzone pieczęcią właściwego OPS oraz podpisem pracownika OPS, mogą być uznane za ważny dokument.
SPOSÓB DRUGI: Kwalifikacja osób w kryzysie bezdomności:
- OPR/OPL mogą samodzielnie kwalifikować wyłącznie osoby w kryzysie bezdomności do udziału w Programie na podstawie oświadczeń składanych przez te osoby na wzorze załącznika nr 6 do Wytycznych.
- Załącznik nr 6 stosuje się wyłącznie do osób w kryzysie bezdomności powyżej 18 roku życia.
- Oświadczenie na załączniku nr 6 osoba w kryzysie bezdomności składa indywidualnie poprzez złożenie podpisu.
- Kwalifikowanie rodzin z dziećmi poniżej 18 roku życia w kryzysie bezdomności jest dopuszczalne wyłącznie na podstawie załącznika nr 5, wystawionego przez właściwy OPS.
- Kwalifikowanie obywateli Ukrainy, którym pomoc żywnościowa przysługuje na podstawie art. 33 ustawy z 12 marca 2022 r. o pomocy obywatelom Ukrainy w związku z konfliktem zbrojnym na terytorium tego państwa (Dz. U. z 2022 r., poz. 583 z późn. zm) jest dopuszczalne wyłącznie na podstawie załącznika nr 5, wystawionego przez właściwy OPS.
- Kwalifikowanie obywateli państw trzecich, osób obcego pochodzenia i należących do mniejszości (w tym społeczności marginalizowanych, jak Romowie), jest dopuszczalne wyłącznie na podstawie załącznika nr 5, wystawionego przez właściwy OPS.
- Zbiorowe kwalifikowanie osób w kryzysie bezdomności na jednym dokumencie jest niedopuszczalne.
- Tylko oświadczenia na załączniku nr 6 opatrzone podpisem przedstawiciela OPR/OPL lub placówki świadczącej pomoc osobom w kryzysie bezdomności i pieczęcią organizacji udzielającej pomocy osobom w kryzysie bezdomności, mogą być uznane za ważne.
SPOSÓB TRZECI : na podstawie listy z Ośrodków Pomocy Społecznej
- OPS przekazuje do właściwej OPR/OPL listę osób zakwalifikowanych do Programu, pod warunkiem uzyskania zgody tych osób, na wzorze załącznika nr 7 do Wytycznych.
- W przypadku przekazywania pomocy żywnościowej wyłącznie na podstawie załącznika nr 7, OPR i OPL zobowiązane są posiadać podpisane przez osoby znajdujące się na tej liście oświadczenia (załącznik nr 7).
- W sytuacji, gdy OPL udziela dzieciom pomocy żywnościowej jedynie w formie posiłku, wówczas OPS przekazuje do OPL listę dzieci z rodzin uprawnionych do pomocy niezależnie od skierowania wydanego dla rodziny
Na podstawie załączników nr 5 i 6 OPL sporządza Listę osób zakwalifikowanych do FEPŻ PP 2024 stanowiącą załącznik nr 2 do Wytycznych.
Pliki do pobrania:
- Załącznik nr 5 Wzór skierowania do pomocy żywnościowej mono [kryteria od 1.01.2025]
- Załącznik nr 5_PL-UA mono [kryteria 1.01.2025]
- Załącznik nr 6 Oświadczenie osoby w kryzysie bezdomności mono [aktualizacja z 17.02.2025]
- Załącznik nr 7 Kwalifikowanie osób na listach mono [kryteria 1.01.2025]
- Załącznik nr 7_PL-UA mono [kryteria 1.01.2025]
BŁĘDY NA SKIEROWANIACH
Najczęściej zaobserwowanymi na skierowaniach błędami są:
- Brak czytelności (zwłaszcza czytelnych danych zawierających imię i nazwisko osoby wskazanej na skierowaniu) w przypadku wystawienia skierowania ręcznie.
- Wskazanie osoby samotnie gospodarującej w przypadku rodziny wielodzietnej.
- Błędy rachunkowe: ilość K/M w rodzinie, podział ze względu na wiek, podział na grupy docelowe.
- Brak uzupełnienia wszystkich pól wymaganych w formularzu skierowania.
- Wykorzystanie skierowania z innego podprogramu.
- Brak daty/brak podpisu pracownika socjalnego lub brak daty/brak podpisu beneficjenta, co w efekcie powoduje, iż dany dokument jest nieskuteczny w świetle prawa.
- Wystawienie skierowania przez OPL w imieniu OPS (!)
- Logotypy w odcieniach szarości.
OSOBY POTRZEBUJĄCE – ODBIORCY KOŃCOWI
Do programu mogą zostać zakwalifikowane w okresie od 10.2024 osoby potrzebujące będące w trudnej sytuacji i spełniające następujące kryteria:
- przynajmniej jedną z przesłanek z art. 7 Ustawy o pomocy społecznej;
- w okresie do 31.12.2024 dochód nie przekracza 265% kryterium dochodowego uprawniającego do skorzystania z pomocy społecznej tj. 2.056,40 PLN dla osoby samotnie gospodarującej i 1.590,00 PLN dla osoby w rodzinie.
- w okresie od 01.01.2025 kryteria dochodowe wynoszą odpowiednio 2 676,50 PLN dla osoby samotnie gospodarującej i 2 180,95 PLN dla osoby w rodzinie.
WAŻNE!!! Wywiad środowiskowy nie jest wymagany
DO POBRANIA : pisma Instytucji Zarządzającej z lipca 2024 r. w sprawie wywiadu środowiskowego
DODATKOWE INFORMACJE:
Za dochód netto uważa się sumę miesięcznych przychodów pomniejszoną o:
- miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i koszty uzyskania przychodu;
- składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach (ZUS, KRUS);
- kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób
Na dochód określony w przepisach ustawy o pomocy społecznej składają się przychody wszystkich członków rodziny, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, uzyskane w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia oświadczenia, a w przypadku utraty w tym miesiącu dochodu – z miesiąca, w którym oświadczenie zostało złożone.
Do dochodu wlicza się m.in.
- wynagrodzenie z tytułu umowy o pracę, umowy zlecenia i o dzieło,
- wynagrodzenie za pracę dorywczą,
- świadczenia rodzinne i pielęgnacyjne, z wyłączeniem świadczeń jednorazowych,
- renty,
- emerytury,
- alimenty,
- odliczane (przez pracodawcę) od wynagrodzeń obciążenia komornicze z tytułu postępowań administracyjnych, spłata rat pożyczki czy ubezpieczenia,
- zasiłki dla bezrobotnych,
- dochody z pozarolniczej działalności gospodarczej,
- dochody z gospodarstwa rolnego,
- świadczenia z pomocy społecznej (zasiłki stałe i okresowe),
- dochody z majątku rodziny (czynsze najmu i dzierżawy),
- dodatek mieszkaniowy,
Do dochodu nie wlicza się:
- świadczenie wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowaniu dzieci
- świadczenia pieniężnego, o którym mowa w art. 8a ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka,
- jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego,
- zasiłku celowego,
- pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty (stypendium szkolne),
- wartości świadczenia w naturze,
- świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych,
- świadczenia pieniężnego, o którym mowa w ustawie z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych, i pomocy pieniężnej, o której mowa w art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji i okresu powojennego, w art. 7a ust. 2 ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach rud uranu i batalionach budowlanych, w art. 5a ust. 2 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich, w art. 10a ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych oraz w art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych
- dochodu z powierzchni użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego,
- świadczenia pieniężnego przyznawanego na podstawie art. 9 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski,
- nagrody specjalnej Prezesa Rady Ministrów przyznawanej na podstawie art. 31a ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów,
- pomocy finansowej przyznawanej repatriantom, o której mowa w ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji,
- środków finansowych przyznawanych w ramach działań podejmowanych przez organy publiczne, mających na celu poprawę jakości powietrza lub ochronę środowiska naturalnego,
- zwrotu rodzicom kosztów przewozu dzieci, młodzieży i uczniów oraz rodziców, o których mowa w art. 39a ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe,
- rodzinnego kapitału opiekuńczego, o którym mowa w ustawie z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym,
- dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, o którym mowa w art. 64c ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3,
- kwot dodatków: energetycznego, osłonowego, węglowego, elektrycznego,
- kwoty dodatku dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła, o którym mowa w art. 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw.
W przypadku prowadzenia gospodarstwa rolnego przyjmuje się, że z 1 ha przeliczeniowego uzyskuje się dochód miesięczny w wysokości 459 ZŁ.
OCHRONA DANYCH OSOBOWYCH
Przetwarzanie danych osobowych osób potrzebujących przez OPL odbywa się w zgodzie z:
- Ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej art. 134 v art. 6 ust. 1 lit. C;
- Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych [RODO];
- własną Polityką Ochrony Danych Osobowych w OPL,
które mogą być jedocześnie przetwarzane przez KOWR, OPO i OPR.
STRONA INTERNETOWA Głównego Inspektora Danych Osobowych: https://uodo.gov.pl/pl
OPL poinformuje osoby zakwalifikowane do programu, poprzez
- osobiste przekazanie klauzuli informacyjnej osobom zakwalifikowanym lub
- udostępnienie informacji o przetwarzaniu danych osobowych w widocznym miejscu w budynku, w którym udzielana jest pomoc,
iż jest administratorem ich danych osobowych, będzie przekazywać dane osobowe do KOWR/OPS/OPO i OPR lub innym podmiotom kontrolnym, tylko i wyłącznie w zakresie realizowanego programu i na potrzeby programu.
Wśród minimalnych zabezpieczeń dokumentacji zawierającej dane osobowe muszą być zastosowane co najmniej:
- przechowywanie dokumentów papierowych w zamkniętej szafie na klucz w pomieszczeniu zamykanym na klucz.;
- przechowywanie dokumentów w formie skanów na szyfrowanych dyskach komputerów/laptopów lub szyfrowanych dyskach on-line zabezpieczonych hasłem, dalej w chronionych hasłem folderach, dedykowanym instytucjom.
Dostęp do danych osobowych osób zakwalifikowanych do programu będzie miał personel OPL, który będzie spełniać wszystkie poniższe warunki łącznie:
- członkostwo w OPL lub jego organach, zatrudnienie lub wolontariat w OPL;
- bycie upoważnionym przez OPL do przetwarzania danych osobowych w ramach FEPŻ PP 2024 oraz
- podpisanie oświadczenia o zachowaniu poufności w ramach FEPŻ PP 2024 będącego częścią załącznika nr 1 do Umowy.
WAŻNE !!! w przypadku OPL realizujących działania administracyjne za pośrednictwem Aplikacji BEZ@ lub narzędziu MAŁY POMOCNIK zobowiązane są do zapoznania się i stosowania
- Polityki Bezpieczeństwa Informacji I Dokumentacji Elektronicznej w Federacji Polskich Banków Żywności w ramach Programu Fundusze Europejskie na Pomoc Żywnościową 2021-2027;
- Instrukcji obsługi MAŁEGO POMOCNIKA lub/oraz aplikacji BEZ@ przekazanej w postaci elektronicznej do OPL przez OPR
DOKUMENTY DO POBRANIA
- Ustawą z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej art. 134 v art. 6 ust. 1 lit. C;
- Rozporządzeniem Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych [RODO];
- Polityka Bezpieczeństwa Informacji I Dokumentacji Elektronicznej w Federacji Polskich Banków Żywności w ramach Programu Fundusze Europejskie na Pomoc Żywnościową 2021-202 z dnia . ….
- UPOWAŻNIENIE wraz OŚWIADCZENIEM O ZACHOWANIU POUFNOŚCI dla przedstawicieli Organizacji Partnerskich Lokalnych do realizacji Programu Fundusze Europejskie na Pomoc Żywnościową 2021-2027 [FEPŻ 2021-2027] i przetwarzania danych osobowych w ramach FEPŻ 2021-2027 [wersja z dnia …. ]
- Tablica informacyjna i przetwarzaniu danych osobowych do powieszenia w widocznym miejscu w budynku, w którym udzielana jest pomoc odbiorcom końcowym FEPŻ.
PYTANIA I ODPOWIEDZI
- Czy świadczenie wspierające wlicza się do dochodu odbiorcy końcowego w przypadku kwalifikacji do FEPŻ?
- Informujemy, iż świadczenie wspierające, przyznawane na podstawie ustawy z dnia 7 lipca 2023 r. o świadczeniu wspierającym (Dz. U. 2023 poz. 1429), to jest ono wliczane do dochodu osób ubiegających się o świadczenia w ramach systemu pomocy społecznej. Ustawa nie przewiduje wyłączeń w tym zakresie – również na potrzeby kwalifikowania odbiorców końcowych FEPŻ. Jednocześnie informujemy, iż Ustawa o pomocy społecznej jest nadrzędna dla OPS przy ustalaniu dochodu – niezależnie od treści objaśnienia do załącznika 5. Faktycznie, przepisy zmieniają się dość dynamicznie i jak widać nie zawsze objaśnienie do załącznika 5 pozostaje aktualne. Niezależnie od planów nowelizacji przepisów, OPS musi ustalać dochód w oparciu o obowiązujące brzmienie ustawy. Podsumowując, skierowania należy wystawiać z bieżącymi zapisami Wstawy oraz bieżącą wiedzą pracowników OPS.